مقدمه
در دهه‌ی اخیر، با افزایش محبوبیت جراحی‌های زیبایی مانند پروتز سینه، باسن و گونه، اهمیت بررسی سلامت این پروتزها بیشتر شده است.
یکی از دقیق‌ترین، در دسترس‌ترین و ایمن‌ترین روش‌ها برای ارزیابی بیماران پس از عمل، سونوگرافی است.
برخلاف روش‌هایی مثل MRI یا CT، سونوگرافی بدون تابش بوده و می‌تواند به‌صورت زنده و تکرارشونده وضعیت بافت و پروتز را بررسی کند (Yoo, 2024).
🩺 اهمیت سونوگرافی بعد از پروتز
سونوگرافی نه تنها ابزاری تشخیصی است، بلکه در پیگیری بلندمدت بیماران نیز نقش مهمی دارد.
طبق گزارش de Oliveira Santo و همکاران (2025)، آگاهی از موقعیت دقیق ایمپلنت و نحوه‌ی نمایش آن در سونوگرافی به پزشکان کمک می‌کند تا عوارض را در مراحل اولیه شناسایی و درمان کنند.
💡 عوارض شایع بعد از پروتز و نقش سونوگرافی
۱. پارگی یا نشت پروتز
یکی از مهم‌ترین مشکلات پس از جراحی، پارگی یا نشت سیلیکون در ایمپلنت‌های سینه است.
مطالعه‌ی Rukanskienė et al. (2021) نشان داد که سونوگرافی در شناسایی پارگی‌های داخلی و خارجی دقت بالایی دارد.
در این حالت، پزشک می‌تواند علائمی مانند “موج داخلی” یا تغییر شکل در دیواره پروتز را در تصویر مشاهده کند.
۲. التهاب و عفونت
در برخی بیماران، پس از جراحی، التهاب یا عفونت در اطراف ایمپلنت ایجاد می‌شود.
به گفته‌ی de Oliveira Santo et al. (2025)، سونوگرافی قادر است افزایش ضخامت بافت، تجمع مایع یا نشانه‌های آبسه را در مراحل اولیه نشان دهد.
در صورت وجود عفونت فعال، داپلر رنگی نیز می‌تواند جریان خون غیرطبیعی را تشخیص دهد.
۳. جابجایی پروتز
جابجایی یا چرخش ایمپلنت، به‌خصوص در صورت یا باسن، یکی از عوارض دیررس محسوب می‌شود.
مطالعه‌ی Yoo (2024) نشان داد که با استفاده از سونوگرافی با وضوح بالا، موقعیت دقیق ایمپلنت نسبت به استخوان یا بافت‌های مجاور قابل مشاهده است.
این روش به پزشک کمک می‌کند بدون نیاز به عمل جراحی مجدد، محل دقیق پروتز را ارزیابی کند.
۴. تشکیل کپسول فیبروتیک
بدن گاهی به ایمپلنت واکنش نشان داده و کپسولی فیبروزی در اطراف آن تشکیل می‌دهد.
بر اساس پژوهش de Sousa et al. (2023)، سونوگرافی می‌تواند ضخامت این کپسول را اندازه‌گیری کرده و میزان سفتی بافت را ارزیابی کند.
این موضوع برای پیشگیری از تغییر فرم سینه یا درد مزمن اهمیت زیادی دارد.
۵. تجمع چربی یا واکنش به فیلر
در افرادی که تزریق چربی یا فیلر داشته‌اند، سونوگرافی می‌تواند نواحی تجمع چربی یا التهاب ناشی از تزریق ناصحیح را شناسایی کند.
این روش به پزشکان کمک می‌کند محل دقیق مواد تزریق‌شده را مشخص کرده و از تزریق مجدد اشتباه جلوگیری کنند (de Sousa et al., 2023).
⚖️ مزایای سونوگرافی نسبت به سایر روش‌ها
سونوگرافی نسبت به MRI و CT چندین مزیت دارد:
- بدون تابش و بی‌خطر است
- هزینه‌ی بسیار پایین‌تری دارد
- قابل تکرار در فواصل کوتاه است
- نتایج را در لحظه نمایش می‌دهد
- برای بیماران حساس یا باردار نیز قابل استفاده است
به گفته‌ی Rupp et al. (2022)،
سونوگرافی می‌تواند جایگزین مناسب MRI در پیگیری بیماران پس از جراحی زیبایی باشد، به‌ویژه در مواردی که نیاز به بررسی مکرر وجود دارد.
🧠 نتیجه‌گیری
سونوگرافی یکی از مؤثرترین ابزارها برای تشخیص زودهنگام عوارض بعد از پروتزهای زیبایی است.
از پارگی و عفونت گرفته تا جابجایی و واکنش‌های بافتی، همه با دقت بالا قابل مشاهده هستند.
با پیشرفت فناوری‌هایی مانند الاستوگرافی و سونوگرافی سه‌بعدی، آینده‌ی تصویربرداری در جراحی‌های زیبایی بسیار دقیق‌تر و ایمن‌تر خواهد بود.
📚 منابع علمی
- de Oliveira Santo et al., 2025 – Imaging Overview of Cosmetic Procedures and Their Complications
- Yoo, 2024 – Ultrasonographic Findings of Complications Related to Cosmetic Procedures
- de Sousa et al., 2023 – Imaging Features and Complications of Facial Cosmetic Procedures
- Rupp et al., 2022 – Diagnosing Complications Following Cochlear Implantation Using Ultrasound
- Rukanskienė et al., 2021 – Value of Ultrasound in Evaluation of Silicone Breast Implants